"I will tell you something if you want hope. The people who go to these settlement camps... There are only two doors... One in, and one out. The one out, is a chimney."
Dit is best wel een vreemde Oorlog / Horror film die ik vroeger wel eens gezien heb en waarvan ik me eigenlijk vrijwel niets meer kan herinneren (en wat nooit een goed teken is) behalve dan de kruisbeelden en de vestiging. Kijk je naar de indrukwekkende cast met o.a. Jürgen Prochnow (o.a. "Das Boot (1981)"), Gabriel Byrne (o.a. "The Usual Suspects (1995)"), Scott Glenn (o.a. "The Right Stuff (1983)") en Ian McKellen (o.a. "The Lord of the Rings" trilogie), dan zou je eigenlijk een erg goede film verwachten, maar dat is het dus niet.
Het verhaal speelt zich af in 1941 in de Roemeense alpen, waar een peloton Duitse soldaten onder leiding van kapitein Klaus Woermann (Jürgen Prochnow) een mysterieuze vestiging (oftewel "The Keep"), waarin 108 nikkelen kruisbeelden verwerkt zitten in de muren, bij een klein dorpje moet bewaken. Enkele soldaten, zoals Lutz (John Vine), denken dat achter de kruisbeelden zilver verborgen is en ze openen daarom zo'n kruisbeeld (die opeens begint op te lichten in de nacht) in de muur, waar vanuit de diepte een mysterieuze lichtbol afgevuurd wordt op hen. De dood van de soldaten wordt dan onderzocht door SS-Sturmbannführer Kaempffer (Gabriel Byrne), die niets bovennatuurlijks ziet en die denkt dat Partizanen erachter zitten. Hij laat daarom als vergelding drie dorpelingen executeren, waar Klaus Woermann het niet mee eens is.
Ondertussen ontwaakt op het Griekse eiland Kreta de zekere Glaeken (Scott Glenn), die voelt dat zijn aartsvijand Radu Molasar (stem van Michael Carter) vrij is in de vestiging en die koste wat kost wil ontsnappen. Glaeken trekt dan met een kist / koffer te voet, per boot en met een motor door het oorlogsgebied naar de vesting om een kwaadaardige kracht te stoppen, die even erg (of nog erger) is dan de nazi's.
In diverse horrorfilms zijn het duivelse krachten die voor het nodige onheil zorgen en ook in deze film (een verfilming van een roman van F. Paul Wilson) is dat het geval en de plaats van handeling is een vestiging in Roemenië. Direct wordt duidelijk dat er met de vestiging iets niet pluis is, zoals de vage waarschuwingen van conciërge Alexandru (William Morgan Sheppard), de merkwaardige structuur van het kasteel en de nikkelen kruisbeelden die overal in de muur zijn ingemetseld. Dit zegt natuurlijk meer dan genoeg voor een horrorkenner en zeker als er ook nog gezegd wordt:
"This place was not designed to keep something... out."
Er houdt zich dus iets boosaardigs op in de vestiging en dat belooft niet veel goeds. Helaas geldt dat ook voor de film, want die is hoewel apart (o.a. door de optische lichteffecten en de muziek) ook niet goed.
Als er op een gegeven moment na circa 36 minuten in de vestiging een vreemde tekst te zien is op een muur die niet in het Roemeens is en die niet door een lokale priester, te weten Fonescu (Robert Prosky), vertaald kan worden. Adviseert hij de Duitsers om de zieke en in een rolstoel zittende jood Dr. Theodore Cuza (Ian McKellen) er bij te halen, die samen met zijn dochter Eva (Alberta Watson) in een kamp gevangen zitten.
Als Dr. Theodore Cuza arriveert, geeft aan dat er geschreven staat "I Will Be Free" en dat het om een taal gaat die al 500 jaar dood is. Terwijl Eva in de vestiging eten gaat halen voor haar vader en haarzelf, wordt ze op de terugweg gegrepen door twee geile SS'ers, die Eva slaan en verkrachten. Maar ze wordt geholpen door het wezen Molasar die arriveert in een mistwolk en die de twee SS'ers doodt en die daarna de bewusteloze Eva brengt naar haar vader. Het wezen praat dan met de vader om hem te helpen om vrij te komen en als hij hem aanraakt, is hij opeens genezen van zijn ouderdomsziekte. Dr. Theodore Cuza is pas 48 jaar oud is, maar ziet eruit als iemand van 68.
Omdat Eva niet veilig is in de vestiging, moet ze deze verlaten en wordt ze gebracht naar een herberg waar ook Glaeken zich op dat moment bevindt en tussen beiden ontstaat er dan een romance uit het niets, waarbij ze na circa 60 minuten met elkaar vrijen en neuken en daarbij is er ook wat naaktheid (borsten en de haren op de schaamstreek) te zien van Alberta Watson, maar veel stelt het helaas niet voor. Als het wezen ondertussen weer praat met Dr. Theodore Cuza en aangeeft dat hij de zwarte soldaten (oftewel de SS) en hun leider in Berlijn wilt vernietigen, wilt Dr. Theodore Cuza hem maar al te graag helpen en dat is natuurlijk geen goed idee.
Ondertussen wordt Glaeken opgepakt door de Duitsers in de herberg en wordt er op hem geschoten (waarbij hij groen kleurt) als hij zich verzet en schiet Kaempffer (een echte nazi) Woermann (die tegen de nazi's is) dood waarmee hij het gehad heeft. Op zijn beurt worden alle Duitse soldaten gedood door het wezen, dat krijg je wel niet te zien maar alleen te horen, die daarna afrekent met Kaempffer en Dr. Theodore Cuza probeert dan een talisman naar buiten te brengen, die het wezen moet vrij laten uit de vestiging.
Terwijl Dr. Theodore Cuza het wezen helpt, wordt hij belemmerd door Glaeken (die dus niet dood is) die vertelt dat het wezen even slecht is als de nazi's. Als het wezen dan na circa 85 minuten tegen Dr. Theodore Cuza zegt dat hij zijn dochter (die zijn vader probeert tegen te houden en op andere gedachten probeert te brengen) moet vermoorden en dat hij de talisman naar buiten moet brengen, doet hij dat natuurlijk niet en verzet hij zich tegen het wezen en wordt er gezegd:
Theodore: Who are you, that I have to prove myself to you by killing my child?
Molasar: Obey me! Or you will return to the diseased state I found you in. And I'll slay both of you!
Theodore: If this is yours, as you said then you take it out of "The Keep".
Theodore: You can't? Then this isn't yours.
Theodore: And "The Keep" is a prison to contain you.
Theodore: And you have lied, exploited, deceived...
Theodore: And you are the same evil outside this place...
Theodore: So you prove yourself to me!
Theodore: You take it out of here.
Theodore: You yourself.
Theodore: Take it!! Take it!!
Waarna het wezen een rode lichtstraal op hem vuurt en hij weer een oude uitziende zieke man is.
Het komt uiteindelijk in de 90e minuut tot een gevecht tussen Glaeken en het wezen, waarin het wezen sterft (wordt door Glaeken uitgeschakeld met de inhoud van de kist / koffer en de de talisman, die samen een soort van wapen vormen die een roze lichtstraal afvuurt) en Glaeken wordt in de vestiging gezogen. Daarna zien we nog Eva schreeuwen die zich daarna ontfermd over haar vader en daarna is de film gelukkig na 93 minuten afgelopen en zien we nog Eva omkijken.
"The Keep" is ondanks de indrukwekkende cast, de sfeer en het mysterieuze verhaal helaas geen goede film (echt slecht is het ook niet), die me met uitzondering van het begin nauwelijks wist te boeien, laat staan dat ik het ergens spannend of eng vond. Veel Horror valt er ook niet te zien en enkel een drietal scènes (waarbij er wordt afgerekend met Duitsers) neigen naar Horror en daarin zie je ook een beetje goor. Maar eigenlijk is het meer een Oorlog / Mystery film dan een Oorlog / Horror film. En verder spreken de Duitsers allemaal Engels en dat is natuurlijk ook een minpunt.
Ook blijf je met een hoop vragen zitten, zoals door wie is de vestiging gebouwd? Waarom is het wezen Molasar daarin ooit gevangen gezet en door wie? Wie of wat is het wezen Molasar nu eigenlijk precies? Waarom kan hij pas uit de vestiging vertrekken als een talisman uit de vestiging verwijderd wordt? Wie is de mysterieuze vreemdeling Glaeken? Hoe krijgt hij, op blijkbaar bovennatuurlijke wijze, bericht van de verrijzenis van Molasar? Naast deze vragen dienen zich in een later stadium nog meer vragen aan, waar helaas geen antwoorden op worden gegeven. Wel wordt er tenminste duidelijkheid gegeven wat er in de kist / koffer van Glaeken zit, namelijk een buis die gekoppeld moet worden aan de talisman en die samen een wapen vormen.
En ook vond ik de muziek (die best vaak aanwezig is) van de Berlijnse elektronische muziekgroep "Tangerine Dream" (waar ik nog nooit van gehoord heb) regelmatig irritant en misplaatst. En de film mocht dan wel voor een film uit 1983 best aardige speciale effecten (optische lichteffecten) hebben, maar dat was ook vaak misplaatst of werd te vaak toegepast. Een nikkelen kruis in de muur dat opeens lichtgevend wordt? Glaeken’s beurtelings witte en groene lichtgevende ogen? Over het scherm zwevende langzaam uitdovende lichtbollen? Lichtflitsen als uit een lasershow die op de kijker worden afgevuurd bij de verrijzenis van het wezen Molasar? Molasar’s lichtgevende rode ogen en lichtgevende rode mond? De lichtgevende slierten mist die uit de ogen van Molasar’s slachtoffers komen?
Het wordt al snel duidelijk dat het gebruik van optische lichteffecten een grote rol in deze film speelt. Alleen wordt er zo veelvuldig gebruik van gemaakt dat ze al snel overbodig en zinloos overkomen, temeer daar er ook geen verklaring wordt gegeven voor het optreden ervan. Ook de sterrencast weet deze film niet naar een hoog niveau te tillen en eigenlijk stellen ze ook alle vier teleur en vooral Scott Glenn in zijn achterlijke rol van Glaeken, die we na circa 25 minuten voor het eerst te zien krijgen als hij ontwaakt op Kreta na circa 23 minuten en zijn ogen wit licht uitstralen. Hij was wel de gelukkige die met Alberta Watson mocht vrijen en neuken in de film, want ze zag er niet onaardig uit met haar bos krullen en grote ogen.
"The Keep" is niet meer dan een matige inhoudsloze film, waarbij men vooral oog lijkt te hebben gehad voor de optische effecten en niet voor het verhaal en het is zeker geen aanrader voor de ware horrorfan.
